Średniowieczne manuskrypty to nie tylko domena mężczyzn. Wiemy, ile przepisały kobiety
24 marca 2025, 17:58Średniowieczne manuskrypty nieodmiennie kojarzą się z mrówczą pracą mnichów w skryptoriach. Wiemy jednak, że ich kopiowaniem zajmowali się nie tylko mnisi, ale i mniszki. Na przykład w 2019 roku opisywaliśmy badania, które dowiodły, że mniszki miały swój udział w tworzeniu luksusowych iluminowanych manuskryptów. Jak duży jednak był to udział? Zbadania tego zagadnienia podjęli się naukowcy z Wydziału Lingwistyki Uniwersytetu w Bergen, a wyniki swojej pracy opisali na łamach Humanities & Social Sciences Communications.
Miejsca kultu pokazują, że Wyspa Wielkanocna nie rozwijała się w izolacji
10 lipca 2025, 08:41Po analizie miejsc rytualnych i wielkich struktur na Polinezji naukowcy zakwestionowali pogląd, jakoby cywilizacja Wyspy Wielkanocnej (Rapa Nui) rozwijała się w izolacji. Wyspa została zasiedlona przez ludzi, którzy przemieszczali się z zachodu na wschód. W wyniku szybkiej migracji z Tonga i Samoa ludzie zamieszkali w wielu odległych miejscach, jak Hawaje, Nowa Zelandia i Rapa Nui. Obecnie uważa się, że po początkowej kolonizacji wyspy wschodniej części Polinezji, przede wszystkim zaś Wyspa Wielkanocna, były izolowane od reszty Pacyfiku.
Chińska medycyna dla chorych z cukrzycą typu 2.
2 sierpnia 2006, 15:36W literaturze chińskiej udokumentowano, że alkaloid roślinny berberyna (występujący np. w glistniku Chelidonium maius, kaczeńcu błotnym Caltha palustris, rutewce żółtej Thalictrum flavum i berberysie pospolitym Berberis vulgaris) obniża poziom cukru we krwi u ludzi chorych na cukrzycę typu 2. Do tej pory nie wiedziano jednak, dlaczego wywołuje taki efekt.
Stres przyspiesza postępy choroby Alzheimera
4 września 2006, 09:31Hormony stresu wydają się przyspieszać formowanie charakterystycznych dla choroby Alzheimera zmian w mózgu.
Kofeinowa kawa bezkofeinowa
12 października 2006, 17:54Czy wypicie filiżanki kawy bezkofeinowej może kogoś postawić na nogi? Okazuje się, że tak, ponieważ niemal wszystkie kawy bezkofeinowe zawierają... kofeinę.
Trzeba rzucać, a nie ograniczać
28 listopada 2006, 11:06Palacze, którzy chcą zmniejszyć ryzyko zgonu z powodu chorób związanych z nikotynizmem, muszą całkowicie zerwać z nałogiem, a nie ograniczać (nawet o połowę) liczbę wypalanych papierosów.
Dwujęzyczność opóźnia początek demencji
14 stycznia 2007, 17:33Kanadyjscy naukowcy twierdzą, ze osoby w pełni dwujęzyczne, które codziennie przez większość swojego życia posługują się oboma językami, mogą opóźnić początki demencji nawet o 4 lata (w porównaniu do ludzi władających tylko jednym językiem).
Myj zęby, nie zachorujesz na serce
3 marca 2007, 11:00Brytyjscy i amerykańscy naukowcy uważają, że dbałość o higienę jamy ustnej zapobiega zawałom serca. Szczotkując i nitkując zęby czy umawiając się na wizytę do stomatologa, wykonujemy więc "podwójną robotę".
Na co komu łajno słonia?
19 kwietnia 2007, 09:18Holenderscy naukowcy odkryli w odchodach słonia grzyby, które pomogą w rozkładzie włókien i drewna do biopaliw.
Opalenizna najlepiej chroni przed rakiem skóry
16 lipca 2007, 09:35Opalenizna to najlepszy sposób opierania się przez organizm rakotwórczemu wpływowi promieniowania ultrafioletowego. Tak przynajmniej twierdzą badacze ze związanego z Harvardem Dana Farber Cancer Institute w Bostonie po przeprowadzeniu serii eksperymentów. Podkreślają jednak, że nie oznacza to, że ludzie powinni zrezygnować ze stosowania preparatów ze specjalnymi filtrami ochronnymi albo zacząć się nadmiernie opalać.
